Metoda Dobrego Startu

Po zakończeniu I wojny światowej poszukiwano sposobu usprawniania psychoruchowego inwalidów wojennych. Metoda Bon Depart stworzona przez Thea Buguneta została pomyślana jako metoda wspomagająca naukę czytania i pisania. Z czasem znalazła dużo szersze zastosowanie, m.in. w pracy z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie, niedowidzącymi, niedosłyszącymi, z różnymi deficytami w zakresie narządu ruchu. Stosując ją w pracy z dziećmi, ćwiczymy koncentrację, rozwijamy spostrzegawczość, kształcimy analizę i syntezę wzrokową, usprawniamy koordynację wzrokowo-słuchowo-ruchową oraz sprawność manualną.

Zasadnicza rolę odgrywają trzy sfery:

• wzrokowa (wzory graficzne)
• słuchowa (piosenki)
• motoryczna (wykonywanie ruchów w czasie i przestrzeni, odtwarzanie wzorów graficznych, zharmonizowanych z rytmem piosenki).

Metodę tę z równym powodzeniem można stosować podczas zajęć grupowych, jak i indywidualnych. Zespołowa forma prowadzenia zajęć ułatwia nawiązywanie kontaktów społecznych, uczy współdziałania dzieci z trudnościami w przystosowaniu się lub zaburzeniami emocjonalnymi. Zajęcia indywidualne pozwalają regulować tempo pracy, dostosowując je do indywidualnym możliwości dziecka, sprzyjają budowaniu poczucia bezpieczeństwa.

W Polsce za prekursorkę stosowania metody Bon Depart w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym uważa się prof. Martę Bogdanowicz. Opracowała ona nowe zestawy wzorów graficznych, dopasowując do nich polskie piosenki oraz ćwiczenia.

Metodę nazwano w Polsce metoda Dobrego Startu. Program opracowany przez M. Bogdanowicz obejmuje trzy książeczki dostosowane do poszczególnych etapów rozwojowych:

• ?Piosenki do rysowania? dla dzieci od 4 lat
• ?Piosenki na literki? dla dzieci od 6 lat
• ?Od piosenki do literki? dla siedmiolatków

Ćwiczenia prowadzone metoda Dobrego Startu składają się z trzech zasadniczych grup:

• ćwiczenia ruchowe
• ćwiczenia ruchowo-słuchowe
• ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe

Wszystkie trzy rodzaje ćwiczeń występują na każdych zajęciach, stanowią ich kolejne etapy. Zależnie od wieku dziecka i przyjętej formy tej metody zmieniają się proporcje poszczególnych części struktury zajęć.

Struktura zajęć:

Zajęcia wprowadzające:

• ćwiczenia dyscyplinujące, korygujące postawę ciała, kształtujące orientację w lewej i prawej stronie ciała i przestrzeni
• słuchanie piosenki związanej ze znakiem, który zostanie wprowadzony
• omówienie treści
• ćwiczenia słuchu fonematycznego na podstawie piosenki

Zajęcia właściwe:

• ćwiczenia ruchowe ? usprawnianie analizatora kinestetyczno-ruchowego; kształcą motorykę, rozwijają orientację w schemacie ciała i przestrzeni ? prowadzone w postaci zabaw ruchowych
• ćwiczenia ruchowo-słuchowe ? kształcą gnozję palców, precyzje i elastyczność ruchów, poczucie rytmu, rozwijają koordynację wzrokowo-ruchową, orientację w prawej i lewej stronie ciała oraz orientację przestrzenną i czasowo-przestrzenną, polegającą na rytmicznym uderzaniu dłonią i palcami w woreczki z piaskiem wraz ze śpiewaniem piosenki (uderzanie pięścią, brzegiem dłoni, zewnętrzną i wewnętrzną stroną dłoni, palcami; najpierw ręka dominująca, obie ręce ułożone równolegle lub skrzyżowane)
• ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe kształcą wszechstronnie funkcje psychomotoryczne: rozwijają percepcję wzrokowo-ruchową, precyzję i koordynację ruchów, wdrażają do poprawnego odtwarzania wzorów literopodobnych, dając podstawę do prawidłowego posługiwania się pismem. Na tym etapie stosuje się m.in.:- pokaz i omawianie wzoru, demonstrację ćwiczenia, utrwalanie wzoru i powiązanie go z piosenką ? wodzenie palcem po wzorze;
  • odtwarzanie wzoru różnymi technikami (w powietrzu, na podłodze, na powierzchni stołu, na tackach z piaskiem, na papierze ? kredką, ołówkiem, pędzlem, kredą na tablicy).
  • próby samodzielnego odtwarzania ruchem rytmu piosenki lub dobierania wzoru do piosenki;

Zajęcia końcowe: zabawy o charakterze rytmiczno-ruchowym związane zwykle z wprowadzoną piosenką.

Opracowała: mgr Izabela Wiśniewska na postawie ?Metoda Dobrego Startu? Marty Bogdanowicz.